Szachy bizantyjskie

Szachy bizantyjskie – odmiana szachów z IX wieku n.e. z Bizancjum, w którą grano na okrągłej planszy^[1]. Jest to właściwie odmiana gry szatrandż (shatranj) będącej arabską poprzedniczką klasycznych szachów. Wiedza o tej grze przetrwała w źródłach wywodzących się z kultury arabskiej. Arabski historyk Al-Masudi wspomina, że grę te nazywano cyrkularnymi szachami (shatranj al-muddawara) lub szachami bizantyjskimi, a dosłownie rzymskimi (shatranj al-Rûmîya), gdyż były szczególnie popularne pośród Bizantyjczyków^[1]. Z kolei perski medyk żyjący w XIV wieku Al-Amuli opisujący szachy bizantyjskie w swym dziele Skarbnica wiedzy (Nafa’is al-funun) przedstawia odmianę tej gry zwaną cytadela^[2]. Dziś także gra się w szachy na tego typu planszach. Rozgrywane były także mistrzostwa świata we współczesnych szachach cyrkularnych^[3].